Η επιτυχία και η ευτυχία ενός ανθρώπου μπορεί να οφείλεται σε πάρα πολλά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά τα πολλά που …
Αναβολή ή άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών;
Τελικά είναι καλό να αναβάλλουμε την εκπλήρωση των επιθυμιών μας, για να κερδίσουμε κάτι σημαντικότερο αργότερα; Ο επίκουρος καθηγητής του Tμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου κος Ευστράτιος Παπάνης αναλύει διεξοδικά το προαιώνιο ερώτημα.
Ελεύθερη βούληση και άμεση ικανοποίηση
Αν κάτι διακρίνει τους χειραφετημένους ενηλίκους από εκείνους που σαν φυλαχτό διατηρούν την παιδική τους προσωπικότητα, είναι, μεταξύ άλλων, και η ικανότητα για αναστολή της άμεσης ικανοποίησης των επιθυμιών και η αναμονή αργοπορημένης αλλά μεγαλύτερης ανταμοιβής. Οι ανώριμοι άνθρωποι προβαίνουν σε επιλογές που αποσκοπούν στην άμεση ενίσχυση και οι στόχοι τους σπάνια είναι μακροπρόθεσμοι. Κάποιος θα υποστήριζε ότι “κάλλιο πέντε και στο χέρι”, όμως κάποιοι ειδικοί, όπως ο Walter Mischel, ανακάλυψαν πως όσοι διαθέτουν ανάλογη προσωπικότητα πολύ ευκολότερα ρέπουν προς τον ηδονισμό, την εξάρτηση, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση και τις καταχρήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι οι έρευνες έχουν δείξει πως όσοι αντιστέκονται στη βραχυπρόθεσμη απόλαυση γίνονται επιτυχημένοι επιχειρηματίες, επειδή διακινδυνεύουν τα κεφάλαιά τους, που θα μπορούσαν να είχαν ξοδέψει άμεσα, και επενδύουν σε χρόνο και κόπο, για να έχουν μεγαλύτερες απολαβές στο μέλλον.
Κοινωνία και ελεύθερη βούληση
Είναι προφανές ότι σε χώρες όπου οι νόμοι δεν διασφαλίζουν τον πολίτη και όπου οι αλληλεπιδράσεις του με τους άλλους διέπονται περισσότερο από το φιλότιμο, την ευαισθησία, το μεράκι και άλλα υποκειμενικά κριτήρια, παρά από κανονισμούς και αρχές, η καχυποψία και η έλλειψη κοινωνικής εμπιστοσύνης είναι παράμετροι που αναγκάζουν τους ανθρώπους να επιζητούν την άμεση ικανοποίηση παρά την προσδοκία μεγαλύτερου κέρδους αργότερα. Είναι λογικότερο σε μια πολιτεία που καταληστεύει τον πληθυσμό τα αντανακλαστικά των πολιτών να είναι αμεσότερα, ανταγωνιστικότερα, οι αποφάσεις πιο εγωκεντρικές και η επιβίωση να αφορά την καθημερινότητα και όχι ένα γενικό και αόριστο πλαίσιο.
Οικονομική κρίση και ικανοποίηση επιθυμιών
Η κρίση γεννά ανομία και οδηγεί σε επιλογές που πρόσκαιρα μόνο διασφαλίζουν την ποιότητα ζωής. Η δυσπραγία στα πρώτα στάδιά της αλλοιώνει το χαρακτήρα ενός λαού και μιαίνει τα ήθη του, αλλά οι Έλληνες δεν είναι καμωμένοι για τέτοιους συμβιβασμούς.
